A historia demostrou até a saciedade que as nacións que respectan os dereitos humanos, a separación de poderes, a seguridade xurídica das empresas, o control xudicial dos actos políticos e administrativos ou promoven a cohesión social e a transparencia nas contas públicas, obteñen uns niveis de desenvolvemento humano substancialmente superiores ás ditaduras ou os réximes autoritarios.
A desigualdade entre nacións ten que ver non só coa riqueza natural dos territorios, senón de maneira cada vez máis determinante (ante o avance da economía baseada na intelixencia e non nos recursos naturais), coa existencia de sistemas políticos que favorecen, entre cousas, o control democrático do gasto público mediante institucións independentes dos gobernos. E, en todo caso, capaces de abrir os ollos da verdade á cidadanía mediante a fiscalización do gasto público máis aló dun mero exercicio contable. Non a posteriori, senón con carácter previo. E, por suposto, cun sistema de sancións intimidatorio.
O peche da primeira liña de AVE en España -e non será a última- é, neste sentido, un referente a canto a malgasto do erario público. Non é, desde logo, o único caso, pero pon de relevo até que punto decisións de carácter político realizadas sen criterios de eficiencia económica ou mesmo de oportunidade política empobrecen ás nacións.
En marzo deste ano, o Pleno do Tribunal de Contas acordou a imposición de 24 multas "coercitivas" a outros tantos alcaldes e presidentes de mancomunidades. Pero ollo, por importes que oscilaban entre 250 euros e 901,52 euros. ¿O seu delito? Non presentar os gastos para a súa fiscalización.
A conclusión que saca o Tribunal de Contas é demoledora. "Existe", asegura, "a sensación de impunidade en funcionarios e cargos públicos pola falta de rendición e, en xeral, ante o incumprimento de leis relativas á xestión pública, pois se carece de instrumentos efectivos para requirir a información e obter a necesaria colaboración". Non o di o inimigo. Nin sequera os indignados da porta do Sol nin os antisistema Escríbeo o Tribunal de Contas nunha publicación oficial.
O lamentable do caso é que a última reforma do Código Penal exonera de maneira nítida da responsabilidade penal ao propio Estado e ao resto de administracións públicas, pero tamén os organismos reguladores, ás empresas públicas, aos partidos políticos e aos sindicatos. É dicir, amnistía case xeral.
