lunes, 25 de julio de 2011

¿Poden ser procesados os políticos irresponsables e temerarios?Aínda que os medios convencionais interpretan en ton menor o xuízo ao que vai ser sometido por abandono de funcións e neglixencia o ex primeiro ministro de Islandia, Geer H. Haarde, a noticia é dunha gran importancia. O político islandés propiciou a quebra do seu país porque desatendeu, segundo o fiscal, as advertencias...


 sobre o derrubamento da solvencia dos bancos islandeses e o colapso da súa economía. Até o momento, a xestión política da crise, fose regular ou mala, non sentou no banco a ningún político. A pesar de que en moitos casos mentiron -como en Grecia-, noutros ocultaron -como en Portugal- e, nalgúns -como en Irlanda- atrasaron as medidas necesarias. O tres países foron rescatados. E en Irlanda e Portugal producíronse recentísimos vuelcos electorais.
Os políticos cren que as responsabilidades pola súa xestión sáldanse co veredicto das urnas. Non sempre debería ser así. O caso islandés abre o camiño para que cando se poida deducir fehacientemente a existencia de condutas temerarias no gasto público -é dicir, gravemente neglixentes- pásese da responsabilidade política á penal. Ou se abre unha nova etapa na esixencia da sociedade cara aos seus políticos -case sempre impunes polos seus erros- ou estamos condenados a que o Antigo Réxime, previo á crise, continúe despois dela. Só coa espada de Damocles da responsabilidade criminal por imprudencia temeraria os xestores públicos acentuarán o seu instinto de conservación e serán comedidos e administradores escrupulosos.
A situación en España responde, nunha medida difícil de determinar, ao sobresemento gobernamental, primeiro, en recoñecer a crise, e, despois, en adoptar medidas. Para Rodríguez Zapatero, durante 2008 e boa parte de 2009 a crise era unha mera desaceleración e, só en 2010, tomou medidas, cando as instancias internacionais mostráronlle o precipicio ao que España se asomaba perigosamente.
É posible en España un encausamiento penal contra os responsables da xestión da crise por neglixencia grave ou temeraria? É máis que dubidoso e altamente improbable, pero non imposible
A decisión que adoptou o Goberno socialista de suprimir o teito de gasto das comunidades autónomas está a revelarse como outro dos seus grandes e graves erros. O informe do luns pasado da axencia Moody´s no que se asegura que o Estado carece de recursos para imporse ás autonomías e que o déficit dalgunha destas poderían frustrar calquera esforzo xeral para endereitar as contas públicas españolas, é a proba definitiva da lenidad, gravísima, coa que actuou o Goberno de Zapatero.